Saat dokuzu beş geçe… Siren seslerini duyuyor musunuz? İstanbul Boğazı’nda vapurlar susuyor, motorlar duruyor, tüm Türkiye’de nefesler tutuluyor. Herkes bir anlığına duruyor. Otomobiller frenlere asılıyor, simitçi amca tepsiyle kalakalıyor, martılar havada donuyor. Hayat bir dakikalığına duruyor. Herkesin gözü, kulağı o sese kilitleniyor. Dışarıdan bakınca ne kadar da saygılıyız, vefalıyız… Lakin bu yalnızca göstermelik bir hürmet üzere duruyor. Vitrindeki modeller üzereyiz, üzerimizde gösterişten ibaret bir elbise. Tahminen de o siren sesi, bize kim olduğumuzu hatırlatmak için çalıyor.
Peki duyuyor musunuz? “Çağdaş medeniyet seviyesi” diyoruz ya hani, sık sık lisanımıza doladığımız fakat manasını çoktan unuttuğumuz o meşhur kelam…
Kız çocuklarını okula göndermeyip evlendirenler, ‘Bana dokunmayan yılan bin yaşasın.’ diyenler, bilimi reddedip hurafelere sarılanlar… Bu mu çağdaşlık, bu mu medeniyet? Medeniyet dediğimiz şey, sokaktaki aç bir köpeğe ya da kediye su vermek, onları beslemek değil mi? Ya da farklı olana hürmet duymak, bayanlara, çocuklara bedel vermek değil mi? Lakin biz bunları unuttuk. Kıymetlerimizi yalnızca merasimlerde hatırlıyor, göstermelik anıyoruz.
‘Yurtta sulh, cihanda sulh’ prensibi… Dünyanın dört bir yanında savaşlar, zulümler, akan kan… Kendi içimizde bile birbirimize düşmanız. Siyasi görüşler, inançlar, etnik farklılıklar… Mazeret çok, kâfi ki birbirimize ziyan verelim. Pekala sulh nerede? Barış nerede? Müsamaha nerede? Yoksa bu kavramlar tarihin tozlu sayfalarına mı gömüldü? Gülümsemeyi bile birbirimize çok görür hale geldik. Komşusuna selam vermeyen, birbirine yabancı beşerler olduk. Kendi mahallemize, ülkemize yabancılaştık. Kimi kentlerde nitekim yabancılaştık; farklı lisanlarda konuşan topluluklar oluştu, beşerler birbirini tanımıyor. Kendimizi azınlık üzere hissetmek artık an problemi, zira sahiden kendi konutumuzda yabancı hale geldik.
‘Eğitim şart!’ diye haykırıyoruz lakin neyin eğitimi? Düşünmeyi, sorgulamayı bırakıp yalnızca itaat etmeyi mi öğretiyoruz? Eğitim dediğin insanı özgürleştirmeli, düşünmeyi öğretmeli. Ancak okullar yetersiz, öğretmenler mutsuz, öğrenciler testlerle boğuşuyor. Ezberci sistem, geleceğin yaratıcı beyinlerini daha şimdiden köreltiyor. Geleceği şekillendirecek jenerasyonları kaybediyoruz. Çocukların düş kurmasına müsaade vermiyor, hayal gücünü köreltiyoruz. Eğitim dediğin, hayal gücünü beslemek değil midir? Öğrenciler bıkmış, öğretmenler motivasyonunu kaybetmiş… Ve biz bu kısır döngüyü izlerken bir ses kulaklarda yankılanıyor; ‘Eğitimin maksadı bir Allah korkusu, iki kuldan utanmadır.’ diyor.
“Hâkimiyet kayıtsız koşulsuz milletindir!” diyoruz her 29 Ekim’de.
Peki millet nerede? Hâkimiyet kimde? Seçilmişler mi, atanmışlar mı? Atanmışların kararları mı geçerli, seçilmişler yalnızca figüran mı? Yoksa hâkimiyet yalnızca belli bir kümenin elinde mi? Halkı küçümseyip, kendi çıkarlarımızı önceliyoruz. Nitekim milletin dediği mi oluyor, yoksa her şey atanmışların elinde mi?
Her 10 Kasım’da siren sesleri yankılanıyor, hepimiz bir dakikalığına duruyoruz. Ancak sahiden duruyor muyuz, yoksa yalnızca duruyor üzere mi yapıyoruz? 9 Kasım’da neredeydiniz, 11 Kasım’da ne yapacaksınız? Hürmet duruşu mu, yoksa yalnızca bir duruş mu? Siren sesi mi uyandırıyor bizi, yoksa vicdanımız mı sızlıyor? Hakikaten hissettiğimiz hürmet mı, yoksa toplumun baskısından kaçmak için mi duruyoruz? Bir dakikalığına durmak kolay ancak o duruşu kalbimize taşımak sıkıntı. Atatürk’ü anmak, yalnızca siren sesine hürmet duruşu yapmak değil; onun pahalarını, prensiplerini yaşamak ve yaşatmak demek. Pekala biz bunu yapıyor muyuz?
Siren sesi susuyor. Hayat olağana dönüyor. Ta ki bir sonraki 10 Kasım’a kadar… Pekala ya Atatürk’ün unsurları? Cumhuriyet’in ihtilalleri? Hangi orta unuttuk o mefkureleri, hangi orta bu kadar yabancılaştık? ‘Çağdaş medeniyet düzeyine ulaşmak’ bir amaç değil miydi? Ancak biz bu amacı kaybettik. Onu yalnızca özel günlerde hatırlanan bir başkan haline getirdik. Halbuki o, her gün yaşanması gereken bir fikir, bir vizyondu. O vizyonu kaybettik, yalnızca heykelleriyle, fotoğraflarıyla yetinir olduk. Gerçek ihtilalleri ve unsurları kalbimize taşımamız gerekirken, sembollerle yetinmek bizi uzaklaştırdı.
Evet, sirenler çalıyor… Çalıyor ki duyalım. Uyanalım. O sirenler Atatürk’ü anmak için değil yalnızca… Bizi bu pahalara bağlamak, unuttuklarımızı hatırlatmak için çalıyor. Hakikaten hürmet mı duyuyoruz, yoksa yalnızca duruyor muyuz?
O sirenler bizi uyandırmak için çalıyor, duyuyor musunuz, yoksa hâlâ uyuyor musunuz?
X
Web
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen müelliflerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio