Hizbullah mensuplarının kullandığı davet aygıtları ve telsizlerin onlarca kişinin vefatına ve binlercesinin yaralanmasına neden olarak infilak etmesi dünya gündemini meşgul ederken, gizemli patlamaların perde gerisine dair yeni detaylar ortaya çıkıyor. Taarruzları gerçekleştirdiği düşünülen İsrail mevzuyla ilgili hiçbir açıklama yapmasa da ABD ve İsrail basınına konuşan çok sayıda güvenlik ve istihbarat yetkilisi, patlamaların İsrail dış istihbarat servisi Mossad’ın planlamadan uygulamaya yıllar süren bir operasyonu olduğunu söylüyor.
HİZBULLAH ELİNİ AÇIK ETTİ
Patlamalardan kısa müddet sonra birçok uzman, İsrail casuslarının aygıtlara tedarik etabında eriştiği ve patlayıcılarla donattığı tarafında görüş bildirmişti. Lakin Amerikan New York Times gazetesinin 12 eski ve mevcut istihbarat yetkilisine dayandırdığı haberinde, İsrail’in aygıtları kendisinin ürettiği argüman ediliyor.
Habere göre, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın İsrail’in akıllı telefonlara erişim sağlayan bir teknolojiye sahip olduğu gerekçesiyle düşük teknolojili aygıtlarla irtibata geçme siyasetini fark eden Mossad, bunu fırsata çevirmek için harekete geçiyor. Hizbullah’ın güvenlik tedbiri olarak gördüğü teşebbüs, İsrail için ise düşman sınırlarının gerisine bomba gizleme imkânına dönüşüyor.
EN AZ 3 PARAVAN
Biri davet aygıtlarını tedarik ettiği belirtilen Macaristan’daki BAC Consulting isimli şirket olmak üzere Bulgaristan ve Norveç’te de paravan şirketler kurulduğunu belirten kaynaklar, dikkat çekmemek için şirketin birkaç sıradan müşteri edindiğini kaydediyor. Bulgaristan’daki güvenlik kaynakları, ülkedeki bir şirketin Budapeşte’deki BAC Consulting ile ticari faaliyette bulunduğunu, 1,6 milyon euroluk bir transferin Bulgaristan üzerinden Macaristan’a gönderildiğini kaydetti. Öte yandan Bulgaristan’daki şirket Norta Global’in kurucusu Rinson Jose’nin de Norveç’te yaşadığı belirlendi. Hizbullah için üretilen birinci aygıtların 2022 yazında teslim edildiği belirtilirken, kümenin akıllı telefonları bırakarak düşük teknolojili aygıtlara geçme süratiyle birlikte şirketin siparişlerinde önemli bir artış yaşanıyor. Bilhassa geride bıraktığımız yaz aylarında binlerce davet aygıtının Lübnan’a ulaştırıldığı kaydediliyor.
GİZEMLİ ARACI ŞİRKET
Süreçteki gizemli noktalardan biri de aygıtları tedarik eden BAC şirketi ve kurucusu Cristiana Barsony-Arcidiacono. Davet aygıtlarının lisansına sahip olan Tayvan merkezli Gold Apollo şirketi, patlamalara karışan aygıtları kendilerinin üretmediğini ve BAC tarafından üretildiğini söylemişti. 2022 yılında kurulan şirketin Macaristan’daki finansal kayıtlarını inceleyen BBC, 2022 ve 2023 yıllarında gelir beyan edilmesine karşın şirketin ticari faaliyetlerine ait hiçbir finansal data olmadığını aktarıyor. İnternet sitesine dünden beri erişim sağlanamayan şirketin Linkedin profilinde Avrupa Komitesi ve İngiltere Uluslararası Kalkınma Bakanlığı dahil 8 organizasyonla işbirliği halinde oldukları yazsa da İngiliz yetkililer rastgele bir irtibat olduğunu reddediyor.
ŞİRKET CEO’SU REDDETTİ
Cristiana (49) hakkındaki bilgiler de gibisi kuşkulara yol açıyor. Şirket kayıtlarına nazaran Budapeşte’nin kuzey bölgesinde ikamet eden Barsony-Arcidiacono’nun komşuları bayanın son yıllarda çok sık görmediklerini anlatıyor. Financial Times’a konuşan komşular, bayanın annesiyle birlikte yaşadığını ve konutlarında bir “dış güvenlik kapısı” bulunduğunu anlatıyor. Çarşamba günü Amerikan NBC’nin ulaşabildiği bayan, “Çağrı aygıtlarını ben üretmiyorum, sadece aracıyım. Sanırım mevzuyu yanlış anladınız” demişti.
NİYE ARTIK PATLADI
Cihazların “neden artık patlatıldığı” sorusuna ise farklı karşılıklar veriliyor. Arap ülkelerinin savunma kaynakları aygıtlardaki patlayıcı unsurların tespit edilmesi ve operasyonun açığa çıkma tehlikesi olduğu için patlamaların planlanandan evvel gerçekleştiği görüşünde.
TELSİZLER DE GEÇERSİZ OLABİLİR
Patlamaların ikinci dalgasında infilak eden telsizlerin de İsrail tarafından üretilmiş olma ihtimali kelam konusu. Lübnan İletişim Bakanlığı, çarşamba günü yaşanan patlamalarda Japon ICOM firmasına ilişkin IC-V82 model telsizlerin infilak ettiğini duyurmuş lakin eserlerin lisanslı olmadığını açıklamıştı. Japon firmadan yapılan açıklama da telsizlerin dışarıda üretilmiş ya da müdahale edilmiş olabileceğine işaret ediyor. Firmanın açıklamasında kelam konusu modellerin ve bataryalarının sırf 2004-2014 ortasında üretildiği lakin kelam konusu tarihten bu yana üretim ve dağıtımının yapılmadığı belirtiliyor. Evvelki gün gerçekleşen patlamalardaki telsizlerin üzerinde firmanın hologramlı bandrolünün bulunmadığına dikkat çekiliyor. Bu da taklit eser olduğunu akla getiriyor.
ELEKTRONİK İLETİYLE PATLATTILAR
Saldırıya yönelik Lübnanlı yetkililer tarafından yapılan ön soruşturmada, aygıtlara Lübnan’a gelmeden evvel patlayıcı yerleştirildiği tespit edildiği bildirildi. Lübnan’ın Birleşmiş Milletler (BM) misyonu tarafından BM Güvenlik Konseyi’ne gönderilen mektupta davet aygıtlarının ve el telsizlerinin elektronik bildiri gönderilerek patlatıldığının tespit edildiği belirtildi. Lübnan’daki patlayıcılarla düzenlenen iki hücumda meyyit sayısı 37’ye, yaralı sayısı 3 bin 750’nin üzerine çıktı. Öte yandan Lübnan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya nazaran Bakan Abdallah Buhabib, “İsrail’in suçsuz Lübnan halkına karşı işlediği savaş hatası mahiyetindeki siber terör atağıyla ilgili olarak Lübnan’ın BM Daimi Temsilciliğine, BMGK’ya şikayette bulunma” talimatı verdi.